SPD là gì? Cách lựa chọn thiết bị chống sét lan truyền

lượt xem
Đánh giá post

SPD là gì? Cách lựa chọn thiết bị chống sét lan truyền

Dưới đây là bài viết chi tiết và dễ hiểu về SPD – Thiết bị chống sét lan truyền, kèm theo cách lựa chọn phù hợp cho từng công trình:


SPD là gì? Cách lựa chọn thiết bị chống sét lan truyền phù hợp

☁️ 1. SPD là gì?

SPD (Surge Protective Device) hay còn gọi là thiết bị chống sét lan truyền, là thiết bị bảo vệ hệ thống điện và thiết bị điện khỏi dòng điện quá áp đột ngột do:

  • Sét đánh trực tiếp hoặc đánh gần

  • Sự cố từ lưới điện (ngắt điện, đóng điện đột ngột)

  • Nhiễu xung điện từ từ thiết bị công nghiệp, máy phát…

👉 SPD giúp chuyển hướng hoặc triệt tiêu dòng quá áp xuống đất (qua hệ thống tiếp địa), ngăn không cho dòng sét xâm nhập vào thiết bị điện, bảo vệ an toàn cho cả hệ thống.


🔧 2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của SPD

Cấu tạo cơ bản:

  • Phần tử varistor (MOV): Nhạy với điện áp, chuyển trạng thái khi có quá áp

  • Spark gap (khe hở tia lửa): Phóng hồ quang, dẫn sét về đất

  • Thermal disconnector: Cơ chế ngắt SPD khi quá tải

  • LED hiển thị: Báo trạng thái hoạt động (Xanh = bình thường, Đỏ = hỏng)

🔄 Nguyên lý hoạt động:

  • Khi điện áp bình thường → SPD không hoạt động

  • Khi có sét lan truyền/đột biến quá áp → SPD dẫn dòng xuống tiếp địa

  • Sau khi sét qua đi → SPD trở về trạng thái bình thường (nếu chưa hỏng)


🧰 3. Phân loại SPD theo cấp bảo vệ

Cấp SPD Ký hiệu Vị trí lắp đặt Đặc điểm chính
Type 1 Cấp 1 Ngay sau CB tổng (lưới → tủ chính) Chống sét trực tiếp, cường độ cao
Type 2 Cấp 2 Tủ điện tầng, nhánh phụ Chống sét lan truyền, xung điện
Type 3 Cấp 3 Ổ cắm, thiết bị đầu cuối Bảo vệ thiết bị nhạy cảm: TV, PC, IoT

📌 Thường hệ thống chống sét lan truyền sẽ kết hợp Type 1 + Type 2, hoặc Type 2 + Type 3 để tối ưu hiệu quả bảo vệ.


📏 4. Các thông số quan trọng khi chọn SPD

Thông số Ý nghĩa và cách hiểu
Uc – Điện áp hoạt động Mức điện áp tối đa SPD có thể hoạt động liên tục (VD: 275V AC)
Imax – Dòng sét tối đa Cường độ dòng điện tối đa SPD có thể chịu đựng (VD: 40kA, 100kA)
In – Dòng sét danh định Mức dòng SPD có thể dẫn lặp lại nhiều lần (thường 20–40kA)
Up – Điện áp dư Mức điện áp còn lại sau khi SPD hoạt động (càng thấp càng tốt)
Số cực (1P, 1P+N, 3P, 3P+N) Chọn theo hệ thống điện (1 pha, 3 pha, có trung tính hay không)

🧭 5. Cách lựa chọn SPD phù hợp

✔️ Bước 1: Xác định cấp độ bảo vệ

  • Nếu nhà gần trạm biến áp, khu vực dễ bị sét đánh → nên chọn Type 1

  • Công trình thông thường, tòa nhà văn phòng → chọn Type 2 là đủ

  • Thiết bị nhạy cảm như máy tính, tivi → thêm Type 3 ở đầu cuối

✔️ Bước 2: Chọn dòng cắt phù hợp

  • Nhà ở dân dụng: In từ 20 – 40kA, Imax 40 – 60kA

  • Công nghiệp hoặc gần trạm biến áp: Imax ≥ 80kA

✔️ Bước 3: Lựa chọn theo hệ thống điện

  • 1 pha: Chọn SPD 1P+N hoặc 2P

  • 3 pha 4 dây: Chọn 3P+N hoặc 4P

  • Có thể lắp nhiều SPD trong 1 tủ → bảo vệ từng nhánh điện riêng biệt

Sơ đồ lắp đặt Thiết bị chống sét lan truyền SPD Schneider

Thiết bị chống sét lan truyền (SPD – Surge Protective Device) là thiết bị điện dùng để bảo vệ hệ thống điện và thiết bị điện khỏi hiện tượng quá áp đột biến do sét đánh lan truyền hoặc do chuyển mạch trong hệ thống.


🔌 6. Vị trí lắp đặt SPD

Vị trí lắp Loại SPD khuyến nghị Mục đích
Tủ tổng Type 1 hoặc Type 2 Ngăn sét từ nguồn lưới vào công trình
Tủ tầng/tủ phụ Type 2 Chống lan truyền nội bộ
Ổ cắm thiết bị Type 3 Bảo vệ thiết bị cuối (PC, tivi…)

➡️ Nên kết nối SPD với thanh tiếp địa tốtcó MCCB bảo vệ đầu vào SPD

Sơ Đồ Đấu Nối SPD Kết Hợp MCB/RCCB/RCBO - Schneider

So-do-lap-dat-chong-set-lan-truyen-Schneider

Sơ Đồ Đấu Nối SPD Kết Hợp MCB/RCCB/RCBO - Himel

So-do-lap-dat-chong-set-lan-truyen-Himel


🔰 7. Một số thương hiệu SPD uy tín hiện nay

Thương hiệu Xuất xứ Đặc điểm nổi bật
Schneider Pháp Chất lượng cao, dễ phối trong tủ Acti9
ABB Thụy Sĩ Bền, ổn định, đa dạng công suất
Himel Trung Quốc Giá tốt, phổ biến trong dân dụng
LS, Chint, Sino Hàn Quốc/TQ SPD giá rẻ, dùng cho công trình vừa & nhỏ
Dehn, Phoenix Contact Đức Chuyên dụng, tiêu chuẩn châu Âu cao cấp

🎯 Kết luận

SPD – thiết bị chống sét lan truyền là “lá chắn bảo vệ” cho hệ thống điện của bạn khỏi:

  • Sự cố sét đánh lan truyền

  • Quá áp, nhiễu điện áp từ lưới hoặc các thiết bị công nghiệp

  • Hỏng hóc thiết bị điện tử có giá trị

📌 Việc lựa chọn đúng SPD giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa, tăng tuổi thọ thiết bị, đảm bảo an toàn cho người và tài sản.

Các dòng Chống sét lan truyền phổ biến các bạn có thể tham khảo tại:

Các mã hàng chuyên dụng:

Chống sét lan truyền Schneider Easy9 SPD
EZ9L33620 Chống sét Schneider Easy9 SPD 1P+N 20kA
EZ9L33720 Chống sét Schneider Easy9 SPD 3P+N 20kA
EZ9L33745 Chống sét Schneider Easy9 SPD 3P+N 45kA
Chống sét lan truyền Schneider iPF K 
A9L15692 Chống sét Schneider iPF K 20 1P+N, Imax 20kA
A9L15693 Chống sét Schneider iPF K 20 3P+N, Imax 20kA
A9L15687 Chống sét Schneider iPF K 40 1P+N, Imax 40kA
A9L15688 Chống sét Schneider iPF K 40 3P+N, Imax 40kA
A9L15586 Chống sét Schneider iPF K 65 3P+N, Imax 65kA
Chống sét lan truyền Himel HDY3N-II
HDY3N205  Chống sét Himel 20kA 1P+N
HDY3N405  Chống sét Himel 40kA 1P+N
HDY3N406  Chống sét Himel 40kA 3P+N
HDY3N806  Chống sét Himel 80kA 3P+N
HDY3N1206  Chống sét Himel 120kA 3P+N
HDY3N1606  Chống sét Himel 160kA 3P+N

Bài viết liên quan