Thiết bị chống sét lan truyền (SPD – Surge Protective Device) là thiết bị điện dùng để bảo vệ hệ thống điện và thiết bị điện khỏi hiện tượng quá áp đột biến do sét đánh lan truyền hoặc do chuyển mạch trong hệ thống.
✅ Chức năng chính của SPD:
-
Hấp thụ và chuyển hướng xung điện áp lớn (quá áp) xuống hệ thống tiếp địa (PE), không cho truyền vào thiết bị.
-
Bảo vệ các thiết bị điện tử như TV, tủ lạnh, điều hòa, router internet, máy tính, PLC,… khỏi hư hỏng do sốc điện.
🔎 Nguyên lý hoạt động:
Khi có dòng điện áp tăng đột biến (thường từ sét đánh gần hoặc xa), SPD sẽ dẫn điện xuống đất và giữ điện áp trong hệ thống ở mức an toàn (thường dưới 1.5kV), sau đó tự động trở về trạng thái cách ly khi điện áp ổn định trở lại.
🧱 SPD thường được lắp ở đâu?
-
Tủ điện tổng (ngay sau công tơ)
-
Tủ điện tầng
-
Gần thiết bị quan trọng (SPD Type 3)
dưới đây là bảng so sánh ngắn gọn và dễ hiểu giữa các thiết bị bảo vệ thường dùng trong hệ thống điện dân dụng: SPD – MCB – RCCB – RCBO:
📊 So sánh các thiết bị bảo vệ điện
| Tiêu chí | SPD (Chống sét) | MCB (Aptomat) | RCCB (Chống giật) | RCBO (Kết hợp chống giật + quá tải) |
|---|---|---|---|---|
| Chức năng chính | Bảo vệ quá áp do sét hoặc xung điện | Bảo vệ quá tải, ngắn mạch | Bảo vệ chống giật, dò điện | Bảo vệ quá tải, ngắn mạch & chống giật |
| Bảo vệ chống sét | ✅ Có | ❌ Không | ❌ Không | ❌ Không |
| Bảo vệ quá tải/ngắn mạch | ❌ Không | ✅ Có | ❌ Không | ✅ Có |
| Bảo vệ chống giật | ❌ Không | ❌ Không | ✅ Có | ✅ Có |
| Đấu nối | Song song (kèm tiếp địa) | Nối nối tiếp | Nối nối tiếp | Nối nối tiếp |
| Vị trí lắp phổ biến | Tủ điện tổng, tủ tầng | Tủ tổng, nhánh | Tủ tầng, nhánh | Tủ tầng, nhánh |
| Ứng dụng | Chống sét lan truyền | Bảo vệ mạch điện chính/phụ | Bảo vệ con người | Bảo vệ tổng hợp cho mạch thiết bị |
🔎 Khi nào nên dùng từng loại?
-
SPD: luôn nên có, đặc biệt nếu nhà bạn gần trạm biến áp, dùng nhiều đồ điện tử hoặc khu vực thường có giông sét.
-
MCB: bắt buộc có ở mọi mạch điện để bảo vệ chống quá tải và chập mạch.
-
RCCB: nên dùng ở các khu vực ẩm ướt (nhà tắm, nhà bếp), hoặc bảo vệ tổng cho cả nhà.
-
RCBO: dùng thay thế MCB + RCCB nếu bạn muốn tiết kiệm không gian và tăng độ bảo vệ.
bảng so sánh tổng quan thiết bị chống sét lan truyền SPD của 4 hãng: Schneider, Himel, LS và ABB, cùng với mô tả ngắn gọn cho từng thương hiệu:
📊 So sánh thiết bị chống sét Schneider – Himel – LS – ABB
| Tiêu chí | Schneider | Himel | LS | ABB |
|---|---|---|---|---|
| Xuất xứ | Pháp – thương hiệu toàn cầu | Trung Quốc (thuộc tập đoàn Schneider) | Hàn Quốc | Thụy Sĩ |
| Chất lượng | ⭐⭐⭐⭐⭐ Rất cao | ⭐⭐⭐ Tốt trong tầm giá | ⭐⭐⭐⭐ Ổn định, giá hợp lý | ⭐⭐⭐⭐⭐ Cao cấp, bền bỉ |
| Phân khúc | Cao cấp – dân dụng & công nghiệp | Phổ thông – dân dụng | Trung cấp – dân dụng & thương mại | Cao cấp – dân dụng & công nghiệp |
| Type SPD phổ biến | Type 1, 2, 3 đầy đủ | Type 2 (dân dụng là chủ yếu) | Type 2 là chủ đạo | Type 1, 2 chuyên nghiệp |
| Dòng cắt sét (Imax) | 20 – 65kA (tùy dòng) | 20kA – 40kA – 65kA-120kA-160kA | 20 – 40kA | 40 – 100kA |
| Thiết kế module thay thế | Có (một số dòng như A9L16670) | Không | Không | Có (một số dòng cao cấp) |
| Giá thành | Cao | Rẻ | Vừa phải | Cao |
| Ứng dụng phổ biến | Nhà phố, biệt thự, nhà máy | Nhà dân, tòa nhà nhỏ | Nhà dân, chung cư, văn phòng | Tòa nhà, nhà xưởng, trung tâm dữ liệu |
📝 Các dòng sản phẩm Thiết bị chống sét lan truyền SPD phổ biến tại Việt Nam
-
🔹 Schneider:
Thiết bị chống sét Schneider – độ tin cậy hàng đầu, bảo vệ an toàn tối đa cho mọi hệ thống điện. -
🔸 Himel:
Thiết bị chống sét Himel – kinh tế, hiệu quả, phù hợp cho dân dụng và công trình thương mại nhỏ. -
🔹 LS:
Thiết bị chống sét LS – thiết kế gọn, hoạt động ổn định, tối ưu cho nhà ở và văn phòng. -
🔸 ABB:
Thiết bị chống sét ABB – công nghệ tiên tiến, bảo vệ mạnh mẽ và bền bỉ cho cả dân dụng và công nghiệp.
So đồ đấu nối và lắp đặt Chống sét lan truyền SPD Schneider
Thiết bị chống sét lan truyền (SPD – Surge Protective Device)
